Poniżej treści załączono podpisany dokument w wersji skróconej i pełnej wraz ze wzorami do zgłoszeń
STANDARDY OCHRONY MAŁOLETNICH
W POLKOWICKIM PRZEDSIĘBIORSTWIE KOMUNALNYM
WERSJA SKRÓCONA
1. WSTĘP
Podstawową zasadą wszystkich działań podejmowanych przez pracowników PPK i osoby współpracujące z PPK (bez względu na podstawę współpracy) jest działanie dla dobra dziecka
i w jego najlepszym interesie. Niedopuszczalne jest stosowanie wobec dzieci przemocy
w jakiejkolwiek formie. Standardy ochrony małoletnich obowiązują wszystkich pracowników PPK i osoby współpracujące z PPK i zawierają wytyczne dotyczące postępowania w przypadku zagrożenia bezpieczeństwa i dobra dzieci.
Naczelną zasadą relacji między małoletnimi jest postępowanie z szacunkiem, przy uwzględnianiu godności i potrzeb wszystkich małoletnich. Niedopuszczalne jest stosowanie przemocy wobec innego małoletniego w jakiejkolwiek formie.
2. PODSTAWA PRAWNA
Ustawa z dnia 13 maja 2016 r. o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym i ochronie małoletnich (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 560 z późn. zm.).
3. ORGANIZACJA SYSTEMU OCHRONY
Użyte w tym dokumencie określenia oznaczają:
-
Krzywdzenie małoletniego oznacza popełnienie czynu zabronionego lub czynu karalnego na jego szkodę przez jakąkolwiek osobę, w tym pracownika PPK, lub zagrożenie dobra małoletniego, w tym jego zaniedbywanie. Krzywdzeniem jest przemoc fizyczna, przemoc emocjonalna, wykorzystywanie seksualne.
-
Małoletnim (a także dzieckiem) jest każda osoba do ukończenia 18 roku życia.
-
Osoba odpowiedzialna to osoba wyznaczona przez Dyrektora PPK, sprawująca nadzór nad wdrożeniem, realizacją i aktualizacją Standardów Ochrony Małoletnich w Polkowickim Przedsiębiorstwie Komunalnym.
-
Pracownikiem PPK jest osoba zatrudniona w PPK lub współpracująca z PPK (bez względu na podstawę prawną takiej współpracy, w tym także osoby świadczące swoje usługi okazjonalnie np. wolontariat).
-
Opiekun dziecka - osoba uprawniona do reprezentacji dziecka, w szczególności jego rodzic lub opiekun. W myśl niniejszego dokumentu opiekunem jest również rodzic zastępczy.
-
Przemoc – zachodzi wówczas, gdy jakaś osoba odnosi się do drugiej w sposób niezgodny z wymaganiami relacji, która je łączy.
-
Przemoc emocjonalna – to powtarzające się poniżanie, upokarzanie i ośmieszanie dziecka, wciąganie dziecka w konflikt dorosłych, manipulowanie nim, brak odpowiedniego wsparcia, uwagi i miłości, stawianie dziecku wymagań i oczekiwań, którym nie jest ono w stanie sprostać.
-
Przemoc fizyczna – jest to celowe uszkodzenie ciała, zadawanie bólu lub groźba uszkodzenia ciała. Skutkiem przemocy fizycznej mogą być złamania, siniaki, rany cięte, poparzenia, obrażenia wewnętrzne.
-
Wykorzystywanie seksualne – to każde zachowanie, które prowadzi do seksualnego zaspokojenia kosztem dziecka. Wykorzystywanie seksualne odnosi się do zachowań z kontaktem fizycznym (np. dotykanie dziecka) oraz zachowania bez kontaktu fizycznego. Przemoc ta może być jednorazowym incydentem lub powtarzać się przez dłuższy czas.
-
Zaniedbywanie – to niezaspokajanie podstawowych potrzeb materialnych i emocjonalnych dziecka przez rodzica lub opiekuna prawnego, niezapewnianie mu odpowiedniego pożywienia, ubrań, schronienia, opieki medycznej, bezpieczeństwa, brak dozoru nad wypełnianiem obowiązku szkolnego.
4. ROZPOZNAWANIE I REAGOWANIE NA OBJAWY KRZYWDZENIA DZIECI
-
Pracownicy PPK w ramach wykonywanych obowiązków zwracają uwagę na czynniki ryzyka i objawy krzywdzenia małoletnich, w szczególności siniaki, obtarcia, a także specyficzny sposób zachowania.
-
Każdy pracownik PPK, który zauważy lub podejrzewa, że dziecko jest krzywdzone zobowiązany jest zareagować, a w sytuacji koniecznej udzielić pierwszej pomocy.
-
Osoba odpowiedzialna za zgłoszenie podejrzenia popełnienia przestępstwa na szkodę małoletniego to każdy pracownik PPK, który podjął podejrzenie iż małoletni jest krzywdzony.
-
Wszyscy pracownicy PPK i inne osoby, które w związku z wykonywaniem obowiązków służbowych podjęły informację o krzywdzeniu dziecka lub inne informacje z tym związane, są zobowiązane do zachowania tajemnicy, wyłączając informacje przekazywane uprawnionym instytucjom w ramach działań interwencyjnych.
-
Pracownicy PPK zobowiązani są do troski o bezpieczeństwo małoletnich zgodnie ze swoimi kompetencjami, obowiązującym prawem.
-
W przypadku gdy zgłoszono krzywdzenie dziecka, osoba odpowiedzialna za interwencję przeprowadza rozmowę z dzieckiem i innymi osobami mającymi lub mogącymi mieć wiedzę o zdarzeniu i o sytuacji osobistej (rodzinnej, zdrowotnej) dziecka, a w szczególności - z jego opiekunem. Osoba odpowiedzialna za interwencję podejmuje starania w celu ustalenia przebiegu zdarzenia, ale także wpływu zdarzenia na zdrowie psychiczne i fizyczne dziecka. Ustalenia są spisywane w karcie interwencji.
-
Osoba odpowiedzialna za interwencję organizuje spotkanie/a z opiekunem dziecka (o ile opiekun nie jest osobą stosującą przemoc), podczas którego przekazuje informacje o zdarzeniu oraz o zasadności i istniejących możliwościach skorzystania ze specjalistycznego wsparcia, w tym u innych podmiotu lub służb.
-
Jeżeli istnieje podejrzenie, że na szkodę dziecka popełniono przestępstwo, osoba odpowiedzialna za interwencję sporządza zawiadomienie (Załącznik nr 1) o możliwości popełnienia przestępstwa i przekazuje je do właściwej miejscowo jednostce policji lub prokuratury.
-
W przypadku, gdy z rozmowy z opiekunem wynika, że nie jest zainteresowany udzieleniem pomocy dziecku, ignoruje zdarzenie lub w inny sposób nie wspiera dziecka, które doświadczyło krzywdzenia, osoba odpowiedzialna za interwencję sporządza wniosek o wgląd w sytuację rodziny, który kieruje do sądu rodzinnego właściwego ze względu na miejsce zamieszkania dziecka.
-
W przypadku, gdy z przeprowadzonych ustaleń wynika, że opiekun dziecka zaniedbuje jego potrzeby psychofizyczne lub rodzina jest niewydolna wychowawczo (np. dziecko chodzi w nieadekwatnych do pogody ubraniach, opuszcza miejsce zamieszkania bez nadzoru osoby dorosłej), rodzina stosuje przemoc wobec dziecka (rodzic/inny domownik krzyczy na dziecko, stosuje klapsy lub podobnego rodzaju kary fizyczne), należy poinformować ośrodek pomocy społecznej o tym fakcie oraz potrzebie udzielenia pomocy rodzinie. Nadto gdy niespełnianie potrzeb wynika z sytuacji ubóstwa, ma miejsce przemoc i zaniedbanie – należy także powiadomić o konieczności wszczęcia procedury „Niebieskie Karty”.
-
W przypadku gdy zgłoszono krzywdzenie dziecka przez pracownika podmiotu, osoba ta zostaje odsunięta od wszelkich form kontaktu z dziećmi (nie tylko dzieckiem pokrzywdzonym) do czasu wyjaśnienia sprawy.
-
W przypadku gdy jest oczywiste, że pracownik podmiotu dopuścił się wobec dziecka innej formy krzywdzenia niż popełnienie przestępstwa na jego szkodę, i nie zachodzi potrzeba natychmiastowego powiadamiania właściwych instytucji, osoba odpowiedzialna za interwencję bada wszystkie okoliczności sprawy, w szczególności wysłuchuje osobę podejrzewaną o krzywdzenie, dziecko pokrzywdzone oraz innych świadków zdarzenia.
5. ZASADY ZAPEWNIAJĄCE BEZPIECZNE RELACJE MIĘDZY MAŁOLETNIMI A PRACOWNIKAMI PPK
Zasady bezpiecznych relacji z małoletnim określają, jakie zachowania i praktyki są niedozwolone w pracy z dziećmi. Zasady bezpiecznych relacji są dostosowane do realiów funkcjonowania PPK i dotyczą następujących obszarów:
-
Bezpośredni kontakt z małoletnim oparty jest na poszanowaniu jego intymności i godności,
-
Nie wolno ujawniać informacji wrażliwych dotyczących małoletniego wobec osób nieuprawnionych, w tym wobec innych małoletnich,
-
Zarówno pracownicy obsługi obiektów sportowych będących w zarządzaniu PPK jak i osoby współpracujące, prowadzące zajęcia na powyższych obiektach bezpośrednio na zlecenie PPK dbają o bezpieczeństwo małoletnich w trakcie korzystania lub podczas prowadzonych zajęć,
-
Komunikacja oparta jest na zasadach kulturalnego zachowania i wzajemnego szacunku,
-
Nie wolno zachowywać się wobec małoletnich w sposób niestosowny, obejmuje to używanie wulgarnych słów, gestów i żartów, czynienia obraźliwych uwag,
-
Komunikacja werbalna z małoletnim powinna być pozbawiona akcentów wrogich, wulgarnych, agresywnych, złośliwie ironicznych. Komunikacja nie powinna wzbudzać
w małoletnim poczucia zagrożenia (groźby, wyzwiska, krzyk), obniżać i niszczyć poczucia wartości (np. wyzwiska, krzyk, negatywne ocenianie, reakcja nieadekwatna do sytuacji, wzbudzanie poczucia winy, negowanie uczuć), upokarzać (publiczne wyszydzanie, naigrywanie się, ośmieszanie), naruszać granic (niezachowywanie odpowiedniego dystansu, obcesowość).
Przykładowe formy takiego kontaktu, to:
-
kontakty w zajęciach sportowo-rekreacyjnych,
-
interwencje wychowawcze prowadzone w bezpośrednim kontakcie fizycznym są dopuszczalne w sytuacjach zagrożenia życia i zdrowia dotyczących, konfliktów pomiędzy podopiecznymi (rozdzielenie zwaśnionych, przytrzymanie, obezwładnienie),
-
działania z zakresu pomocy przedmedycznej (działania ratunkowe związane z udzieleniem pierwszej pomocy),
-
zagrożenie lub panika spowodowanej czynnikami zewnętrznymi (pożar, intensywne zjawiska atmosferyczne, niebezpieczne zachowania osób trzecich itp.).
Pracowników PPK obowiązuje obiektywizm, sprawiedliwość, bezinteresowność i szacunek
w traktowaniu oraz ocenie każdego małoletniego bez względu na pochodzenie, rasę, wyznanie
i narodowość.
Równe traktowanie oznacza, że niedozwolone jest:
-
wyłączne skupianie uwagi na wybranych małoletnich z jednoczesnym ignorowaniem potrzeb innych,
-
nieuzasadnione dawanie przywilejów tylko wybranym i pozbawianie ich pozostałych,
-
nierówne i niesprawiedliwe przydzielanie zadań, nieadekwatne do możliwości i wieku,
-
zwalnianie z wykonywania obowiązków w nieuzasadnionych sytuacjach,
-
godzenie się, brak reakcji na nieformalną hierarchię grupową,
-
przyzwolenie na wykorzystywanie młodszych i słabszych wychowanków przez silniejszych.
Niedopuszczalne są intencjonalne zachowania wzbudzające poczucie zagrożenia lub noszące znamiona:
-
przemocy fizycznej - (np. popychanie, uderzanie, wykręcanie rąk, duszenie, kopanie, szarpanie),
-
przemocy psychicznej wobec dziecka - jest to długotrwała, niefizyczna, szkodliwa interakcja pomiędzy dzieckiem a osobą za nie odpowiedzialną lub osobą, której dziecko ufa. Tak jak w przypadku przemocy fizycznej obejmuje zarówno działania, jak i zaniechania,
-
przemocy seksualnej wobec dziecka (wykorzystywanie seksualne dziecka) - jest to angażowanie dziecka poprzez dorosłego lub inne dziecko w aktywność seksualną,
-
zaniedbywania dziecka- jest to chroniczne lub incydentalne niezaspokajanie fizycznych i psychicznych potrzeb dziecka. Może przyjmować formę nierespektowania praw dziecka, co w rezultacie prowadzi do zaburzeń w jego zdrowiu i/lub rozwoju. Do zaniedbywania dziecka dochodzi w relacjach dziecka z osobą zobowiązaną do opieki, wychowania, troski i ochrony.
-
przemocy rówieśniczej - (nękanie rówieśnicze, bullying). Przemoc rówieśnicza ma miejsce gdy dziecko doświadcza różnych form nękania ze strony rówieśników. Dotyczy działań bezpośrednich lub z użyciem technologii komunikacyjnych (np. za pośrednictwem internetu i telefonów komórkowych),
-
erotyzowania relacji (flirt słowny, dwuznaczny żart, zły dotyk, wyzywające spojrzenie),
6. ZASADY I PROCEDURY PODEJMOWANIA INTERWENCJI W SYTUACJI PODEJRZENIA KRZYWDZENIA MAŁOLETNIEGO LUB POSIADANIA INFORMACJI O KRZYWDZENIU MAŁOLETNEGO
Procedura postępowania w przypadku krzywdzenia małoletniego/podejrzenia przestępstwa przez innego małoletniego lub osobę dorosłą
-
Jeśli pracownik podejrzewa, że małoletni doświadcza przemocy z uszczerbkiem na zdrowiu, wykorzystania seksualnego lub zagrożenia jest jego życie, zobowiązany jest do zapewnienia małoletniemu bezpiecznego miejsca i odseparowanie go od osoby stwarzającej zagrożenie,
-
Każdy pracownik PPK obowiązany jest do bezpośredniej, natychmiastowa reakcja na akty agresji i przemocy, przerwanie agresji lub przemocy,
-
Jeżeli stan małoletniego wskazuje na zagrożenie jego zdrowia lub życia pracownik PPK biorący bezpośredni udział w zdarzeniu wzywa pomoc medyczną oraz powiadamia rodziców/opiekunów prawnych, a osoba odpowiedzialna sporządza kartę interwencji Załącznik nr 2.
-
Osoba odpowiedzialna wzywa do PPK rodziców/opiekunów prawnych krzywdzonego małoletniego i sprawcy/sprawców (jeśli, wymaga tego sytuacja po ustaleniu okoliczności zdarzenia),
-
W przypadku, gdy sprawca agresji/przemocy jest nieznany, Osoba odpowiedzialna lub inny pracownik PPK po rozpoznaniu sprawy informuje rodziców/opiekunów prawnych poszkodowanego małoletniego o możliwości zawiadomienia policji lub sam zawiadamia policję,
-
W każdym przypadku zauważenia krzywdzenia Osoba odpowiedzialna sporządza kartę interwencji, której wzór stanowi Załącznik nr 2 opisująca zdarzenie, w szczególności przyczynę wystąpienia podejrzenia o krzywdzeniu małoletnich,
-
Każde zgłoszenie odnotowane jest przez Osobę odpowiedzialną do spraw przemocowych w Rejestrze incydentów lub zdarzeń zagrażających dobru małoletniemu
(Załącznik nr 5), -
Jeżeli zgłoszono krzywdzenie ze strony osoby odpowiedzialnej za prowadzenie interwencji, wówczas działania opisane w niniejszym rozdziale podejmuje osoba, która dostrzegła krzywdzenie lub do której zgłoszono podejrzenie krzywdzenia,
-
Osoba odpowiedzialna za prowadzenie interwencji informuje opiekunów o ciążącym na niej obowiązku zgłoszenia podejrzenia krzywdzenia dziecka do odpowiedniej instytucji (prokuratura/policja lub sąd rodzinno-opiekuńczy, lub najbliższy ośrodek pomocy społecznej). Jeżeli poinformowanie opiekuna dziecka jest sprzeczne z dobrem dziecka lub niemożliwe, odstępuje się od tego obowiązku,
-
Po poinformowaniu opiekunów zgodnie z punktem poprzedzającym, osoba odpowiedzialna za interwencję składa zawiadomienie o podejrzeniu przestępstwa do prokuratury i/lub policji lub wniosek o wgląd w sytuację rodziny do sądu rejonowego, wydziału rodzinnego i nieletnich oraz ośrodka pomocy społecznej,
-
Dalsze czynności są podejmowane przez właściwe instytucje, zgodnie z ich kompetencjami,
-
W przypadku podejrzenia, że życie dziecka jest zagrożone lub grozi mu ciężki uszczerbek na zdrowiu pracownik, który pierwszy powziął informację o zagrożeniu niezwłocznie odpowiednie służby (policja, pogotowie ratunkowe), dzwoniąc pod numer 112. Po dokonaniu zawiadomienia sporządza kartę interwencji, którą przekazuje osobie odpowiedzialnej za prowadzenie interwencji.
Rodzice i opiekunowie prawni małoletnich mają prawo do wszelkich informacji na temat jego funkcjonowania na terenie PPK, a także w trakcie innych wydarzeń organizowanych przez PPK. Informacje na temat dziecka udzielane są jedynie jego rodzicom lub opiekunom prawnym.
7. ZASADY OCHRONY WIZERUNKU MAŁOLETNIEGO
-
Pracownicy PPK uznając prawo małoletniego do prywatności i ochrony dóbr osobistych, zapewniają ochronę wizerunku małoletniego.
-
Upublicznienie przez pracownika PPK wizerunku małoletniego utrwalonego
w jakiejkolwiek formie (tj. fotografia, nagranie audio-wideo) wymaga pisemnej zgody opiekuna małoletniego. -
Jeżeli wizerunek małoletniego stanowi jedynie szczegół całości, takiej jak zgromadzenie, krajobraz, publiczna impreza, zgoda opiekuna na utrwalanie wizerunku małoletniego nie jest wymagana.
8. ZASADY DOSTĘPU MOŁALETNICH DO INTERNETU
Zapewniając dzieciom dostęp do Internetu Polkowickie Przedsiębiorstwo Komunalne jest zobowiązany podejmować stosowne działania zabezpieczające dzieci przed dostępem do treści, które mogą stanowić zagrożenie dla ich prawidłowego rozwoju.
1. Za zagrożenia związane z użytkowaniem przez dzieci Internetu i mediów elektronicznych uznaje się:
-
dostęp do treści nielegalnych, min. materiałów przedstawiających seksualne wykorzystywanie dziecka; materiały przedstawiające twardą pornografię, treści propagujące rasizm i ksenofobię, inne nielegalne treści skierowane przeciwko bezpieczeństwu dzieci, na przykład: propagowanie lub pochwalanie zachowań o charakterze pedofilskim, materiały utrwalające wizerunek nagiej osoby lub osoby w trakcie czynności seksualnej przy użyciu przemocy, groźby bezprawnej lub podstępu albo rozpowszechniane bez jej zgody, treść pornograficzne udostępniane małoletniemu, uwodzenie dziecka poniżej 15 r.ż. przez Internet, tzw. child grooming, zjawisko szantażu na tle seksualnym (określane również jako „sextortion”),
-
dostęp do treści szkodliwych i nieodpowiednich m.in. treści obrazujących przemoc, obrażenia fizyczne, prezentujących drastyczne sceny, śmierć, okrucieństwo wobec zwierząt, treści nawołujących do podejmowania działań autodestrukcyjnych (samookaleczeń, pro-ana, samobójstw, zażywania szkodliwych substancji, w tym środków psychoaktywnych niezidentyfikowanych jednoznacznie jako narkotyki itp.), treści nawołujących do przemocy, przestępczości, radykalizacji (również sekty) i ekstremizmu, patostreamy, treści dyskryminacyjnych oraz pornograficznych,
-
dostęp do szkodliwych i nieodpowiednich kontaktów online oraz usług online - m.in. presja rówieśnicza, cyberprzemoc, grooming, szantaż na tle seksualnym, aktywność seksualna jako źródło dochodu osób nieletnich, hazard online, reklamy niedostosowane do wieku, media społecznościowe niedostosowane do wieku,
-
dostęp do szkodliwych i ryzykownych zachowań - np. podejmowanie wyzwań online, seksting, wywieranie presji, stosowanie przemocy z wykorzystaniem technologii informacyjnych i komunikacyjnych,
2. Jeśli podmiot ma własną siedzibę, w której udostępnia sieć Wi-Fi rozwiązania organizacyjne na poziomie placówki bazują na aktualnych standardach bezpieczeństwa dostęp dziecka do Internetu możliwy jest:
-
pod nadzorem pracownika podmiotu i na urządzeniach podmiotu;
-
bez nadzoru – na przeznaczonych do tego komputerach, znajdujących się na terenie podmiotu i w swobodnym dostępie;
-
za pomocą sieci wifi podmiotu po podaniu hasła,
3.Nie dopuszcza się dzieci do korzystania z prywatnego sprzętu elektronicznego należącego do pracownika. Jeśli jest to koniecznie, musi odbywać się w obecności pracownika w celu uniemożliwienia dziecku dostępu do prywatnych treści znajdujących się na urządzeniu,
4.W przypadku dostępu realizowanego pod nadzorem pracownika podmiotu, osoba ta ma obowiązek informowania dzieci o zasadach bezpiecznego korzystania z Internetu. Pracownik czuwa także nad bezpieczeństwem korzystania z Internetu,
5. Każdy pracownik pracujący z dziećmi czuwa nad bezpiecznym korzystaniem przez nie z mediów elektronicznych, w szczególności pilnuje, aby dzieci nie rejestrowały ani nie publikowały wizerunku swojego lub innych dzieci przed, w trakcie i po treningu/rozgrywkach w sposób sprzeczny z godnością dziecka, a także informuje dzieci o konieczności rozważnego korzystania z mediów społecznościowych.
9. ZASADY UDOSTĘPNIANIA PRACOWNIKOM, MAŁOLETNIM I ICH RODZICOM/OPIEKUNOM STANDARDÓW DO ZAZNAJOMIENIA I STOSOWANIA
-
Standardy ochrony małoletnich są udostępniane pracownikom PPK, małoletnim i ich opiekunom na żądanie,
-
Standardy są zamieszczone na stronie internetowej PPK pod adresem: https://ppk.polkowice.pl/
-
Każdy pracownik PPK ma obowiązek zapoznać się ze Standardami,
-
Zapoznanie się z Standardami pracownicy PPK potwierdzają składając pisemne oświadczenie (Załącznik nr 3),
-
Wraz z pełną wersją standardów ochrony małoletnich można uzyskać dostęp do wersji skróconej – przeznaczonej dla osób małoletnich,
-
Dodatkowo Standardy ochrony małoletnich wywieszone na tablicy ogłoszeń w siedzibie PPK.
10.PRZEPISY KOŃCOWE
1. Standardy ochrony małoletnich zaczynają obowiązywać od dnia , w którym zostają ogłoszone